Κόλαση είναι οι άλλοι;
Κόλαση είναι οι άλλοι;
«Τίποτα δεν πρέπει να αποδέχεται κανείς απόλυτα και χωρίς περισυλλογή. Κάθε άνθρωπος φτιάχνει τη δική του φιλοσοφία και πολλά που λέγονται ισχύουν αλλά ως συναρτήσεις του χρόνου (της εποχής), του τόπου, των ξεχωριστών περιστάσεων. Όλα περιέχουν αλήθεια, αλλά δεν είναι η αλήθεια όλη. Σχετικά τα πάντα και ας δούμε τι λέει ο Τίτος Πατρίκιος σε μια του συνέντευξη (12-4-2015): Σκέφτομαι τη γνωστή φράση του Καζαντζάκη που είχε συνεπάρει και μένα. «Δεν ελπίζω τίποτα, δεν φοβάμαι τίποτα, είμαι ελεύθερος». Από καιρό πια λέω το αντίθετο. «Πάντα ελπίζω σε κάτι. Πάντα φοβάμαι για κάτι. Πάντα προσπαθώ να γίνω ελεύθερος». Ξαφνικά μου έρχεται στο μυαλό η χιλιοειπωμένη φράση του Σαρτρ «η κόλαση είναι οι άλλοι». Μα κι ο Τζόυς είναι ένας άλλος. Όλοι οι κοντινοί και μακρινοί μου είναι άλλοι. Πρέπει λοιπόν για να βγω από αυτήν την επίγεια κόλαση να τους καταργήσω; Μα τότε θα διαπιστώσω μια κόλαση ακόμα χειρότερη, την απόλυτη μοναξιά. Οπότε καταλήγω μια ακόμα φορά στο αυτονόητο: Όταν δεν έχουμε επαφή με τους άλλους, αυτή είναι η κόλαση».
Αυτά από τον Πατρίκιο, τον ποιητή. Είναι ένας τρόπος να ζεις φέρνοντας κοντά σου τα έργα και τις υποθέσεις των άλλων. Τις στενοχώριες και τις αγωνίες τους. Να εθίσεις τον εαυτό σου να συμπάσχει ή να χαίρεται με τους άλλους. Να συζείς με τα μυστήρια της παρουσίας τους. Πάντα η συνοχή των ανθρώπων τείνει να χαλαρώνει και να κερδίζει η ιδιοτέλεια και η ασφάλεια της μοναξιάς. Έχει αξία να γυμνάζουμε όλες εκείνες τις δυνάμεις που αντιστρατεύονται την αδιαφορία, τους φθόνους, τις μοχθηρίες και τις κακίες. Να ζούμε σωστά σημαίνει να βρισκόμαστε στις σωστές αποστάσεις με τον «πλησίον μας». Οι σωστές αποστάσεις δύσκολα καθορίζονται και εξαρτώνται απ’ το κάθε είδος σχέσης, τον τόπο και το χρόνο. Θέλει ταλέντο η επικοινωνία, είναι μια μορφή ευφυΐας, συναισθηματικής και πνευματικής, έχουμε να κάνουμε με ατέλειωτες μετρήσεις κι εδώ ξοδεύεται η περισσότερη ζωή μας.
Χρίστος Γεωργούσης