Η σημασία του τοπικού τύπου

Παραθέτω μερικές σκέψεις για τον τοπικό τύπο και τη σημασία του. Εδώ ανήκουν και τα περιοδικά (Τα Παριανά, Parola, o Φάρος), τα ενημερωτικά δελτία συλλόγων (Του Συλλόγου Λευκιανών λ.χ. και διάφορων άλλων φορέων) και ο ηλεκτρονικός "τύπος".

 

Ένα: Η έκδοση ενός τοπικού εντύπου προσθέτει και άλλες ματιές και άλλες δυνατότητες θεώρησης της πραγματικότητας, που συχνά διαφεύγει. Δεν είναι εύκολο πράγμα η ανάγνωση της πραγματικότητας και ο εντοπισμός της. Γι’ αυτό εδώ μπόρεσε και δούλεψε κατάλληλα η τηλεόραση με τη δύναμη της εικόνας και πρόσφερε ως πραγματικότητα, αυτό που ευνοεί τα συμφέροντα όσων την κινούν. Στην ουσία εξαφάνισε την πραγματικότητα και αξίζει σήμερα ένα κίνημα εναντίον της αρνητικής αυτής επίδρασης της τηλεόρασης, που πάει να αναδειχθεί και ως πολιτική εξουσία.

 

Δύο: Στο πρώτο Παγκυκλαδικό Πολιτιστικό Συνέδριο, που έγινε στις Λεύκες το 1983, ο τοπικός τύπος θεωρήθηκε σαν ένας από τους βασικούς πολιτιστικούς φορείς. Για το λόγο αυτό πήραν μέρος διάφορες τοπικές εφημερίδες από όλες τις Κυκλάδες και έκαναν προτάσεις για τον πολιτισμό.

 

Τρία: Ο τοπικός τύπος δίνει τη δυνατότητα έκφρασης σε πολλούς, που θα ήθελαν να εκφραστούν, ως πολίτες, ως εργαζόμενοι και δεν βρίσκουν αυτή τη δυνατότητα. Αποτελεί σπουδαιότατο μέσο άμυνας εναντίον της υποβάθμισης του πολίτη.

 

Τέσσερα: Με την έκδοση και κυκλοφορία ενός εντύπου διαδίδονται διάφορες γνώμες και προκαλείται μια κριτική ενέργεια, που διαμορφώνει νέες καταστάσεις στην πολιτική και κοινωνική μας ζωή. Οι ιδέες και οι προτάσεις πρέπει να ενθαρρύνονται, ώστε να γίνουμε πιο ευφάνταστοι και να πολιτευόμαστε πέραν από τα όρια του δεδομένου, που έχει γίνει πληκτικό και μη αποδοτικό. Υπάρχουν τρόποι που δεν τους έχουμε ακόμα σκεφτεί. «Η φαντασία στην εξουσία», είναι φράση των Γάλλων από την εξέγερση του 1969, αλλά το αίτημα είναι για όλους. Αναπτύσσεται ο δημόσιος διάλογος, καλλιεργείται η ευθύνη. Είναι άλλο να λέμε τη γνώμη μας στο καφενείο με το τάβλι κι άλλο η γνώμη αυτή να γράφεται. Τα γραπτά μένουν.

 

Πέντε: Διάφορα πράγματα που θα έμεναν κρυφά, για τον ένα ή τον άλλο λόγο, εκθέτονται και συζητούνται, φανερώνονται και προκαλείται έτσι ζύμωση ιδεών και γνωμών, προτάσων και αντιπροτάσεων, με αποτέλεσμα την αύξηση της κινητικότητας των ιδεών και την ενίσχυση της δημοκρατίας.

 

Έξι: Ο τοπικός τύπος αναδεικνύει τα προβλήματα της περιφέρειας και δρα έτσι αντίθετα με τον αθηνοκεντρισμό, που νομίζουμε, ότι αποτελεί μέγα κίνδυνο για τη δημοκρατία και τη χώρα. Οι ελπίδες που είχαμε να υπάρξει ένα κανάλι στην τηλεόραση και έτσι να αναδεικνύονται τα σημαντικά ζητήματα της περιφέρειας δεν δικαιώθηκαν. Η τηλεόραση τρέχει μόνο στα σκάνδαλα. Όταν πνιγόμαστε λ.χ. σπέυδει να αξιοποιήσει την ευκαιρία για εμπορικούς λόγους.

 

Επτά: Ο τοπικός τύπος ενισχύει αυτό που θα έπρεπε να είναι βασική φροντίδα της αυτοδιοίκησης και των φορέων. Τη συνοχή των κοινωνιών μέσα στις οποίες ζούμε. Η Πάρος είναι πια μια μεγάλη πόλη 15.000 κατοίκων. Δεν υπάρχει όμως η αναγκαία συνοχή των ανθρώπων. Δεν υπάρχουν θεσμοί, που μπορούν να την ενθαρρύνουν. Οι υπάρχοντες από το αποτέλεσμα κρίνονται ως ελάχιστα αποτελεσματικοί.

 

Οκτώ: Ο τοπικός τύπος υλοποιεί το πρώτο και αποφασιστικό βήμα της συμμετοχής στα κοινά, που έπρεπε να καλλιεργείται από την αυτοδιοίκηση. Έχει αποφασιστική σημασία να πούμε τη γνώμη μας, να δώσουμε προτάσεις, να ψέξουμε κάποτε, αλλά και να πούμε τον καλό λόγο, όταν χρειάζεται. Κριτική δεν είναι μόνο η αρνητική παρουσίαση ορισμένων καταστάσεων.  Αξία έχει να δούμε και το θετικό μέρος.

 

Εννιά: Ο εθελοντισμός αποτελεί μια πηγή έμπνευσης και κινητικότητας, που πρέπει να προβληματίσει. Ο τοπικός τύπος αποτελεί μια μορφή εθελοντισμού, που προάγει τον τοπικό πολιτισμό.

 

Δέκα: Ο τοπικός τύπος συμβάλλει με τις δυνάμεις του σε θέματα που έχουν σήμερα βαρύνουσα σημασία:

-Στην προστασία του περιβάλλοντος.

-Στην καταπολέμηση της διαφθοράς.

-Στον περιορισμό της ισχύος της τηλεόρασης, που προβάλλει τον τζόγο και τη διαφθορά και  ειδωλοποιεί τις μετριότητες, κάτι, που έχει πολύ αρνητικά αποτελέσματα στην αγωγή των νέων. 

 

Υπάρχουν βέβαια και διάφορες προϋποθέσεις για την καλή λειτουργία του τοπικού τύπου.

Προϋπόθεση πρώτη είναι να μην κρατούμε λιβανιστήρι και να είμαστε με τα δοξαστικά κάθε φορά στην εξουσία. Αυτό έγινε στη δικτατορία για όλο το φάσμα του τύπου.

Προϋπόθεση δεύτερη είναι να μην κρίνουμε παραταξιακά και να έχουμε μόνιμα άρνηση και απαξίωση.

Προϋπόθεση τρίτη είναι να αφήνουμε να ανθίζουν διάφορες γνώμες, που μπορεί και να είναι αντίθετες μέσα στην ίδια την εφημερίδα. Αρκεί να λέγονται με πολιτισμένο τρόπο, χωρίς την καλλιέργεια αντιπαλοτήτων και εντάσεων.

Ούτε λοιπόν λιβανιστήρι, ούτε και μόνιμη άρνηση, αλλά κριτική καλόπιστη κάθε φορά, που να ανοίγει τα μάτια του πολίτη. Στο σημείο αυτό, πέραν ορισμένων εξαιρέσεων έχουμε κάνει προόδους.

Βασική επίσης προϋπόθεση είναι ο τοπικός τύπος να είναι στη βάση του εθελοντισμού και να ενισχύεται τόσο από τον πολίτη, όσο και από την πολιτεία με διαφανείς τρόπους. Θα είχε αξία να δούμε πόσο προάγουν την ενότητα και τη συνοχή του δύσκολου νομού των Κυκλάδων οι δεκάδες τοπικές εφημερίδες που εκδίδονται.

Χρίστος Γεωργούσης