Γιατί να είμαστε αισιόδοξοι
Γιατί να είμαστε αισιόδοξοι
Το κείμενο «Γιατί να είμαστε αισιόδοξοι» γράφτηκε το 2007 στην Ελευθεροτυπία από τον Τάκη Μίχα. Το βρίσκω ενδιαφέρον και θα παραθέσω μερικές απ’ τις σκέψεις του συγγραφέα. Μπορεί να λειτουργήσει και σαν αντικαταθλιπτικό, αν και πολλοί βουλιάζουμε στα δικά μας, τα πολύ κοντινά.
1) Ο Άνταμ Μπλάϊ διευθυντής επιστημονικού περιοδικού αισιοδοξεί γιατί η επιστήμη περνά απ’ το στάδιο όπου ενδιέφερε μόνο οριακά τους παγκόσμιους ηγέτες στο στάδιο όπου συνδέεται αναπόσπαστα με θέματα ανάπτυξης, υγείας και ενέργειας.
2) Ο Κρεκ Βέντερ, αποκωδικοποιητής του ανθρώπινου γονιδιώματος, αισιοδοξεί διότι η ισχυρότερη πίεση στα εκπαιδευτικά συστήματα θα ενισχύσει την τάση να λαμβάνονται αποφάσεις εμπεριστατωμένες, μετά από μελέτη όλων των δεδομένων.
3) Ο βιολόγος Ρίτσαρντ Ντόουκινγκ, καθηγητής εξελικτικής βιολογίας στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, στηρίζει την αισιοδοξία του στο ότι οι φυσικοί θα καταλήξουν στη Θεωρία των Πάντων, όπου ο κόσμος θα περιγράφεται με μια εξίσωση σύμφωνα με το όνειρο του Αϊνστάιν.
4) Ο Ντέιβιντ Ντάρλιμπλ, ερευνητής του Πανεπιστημίου του ΜΙΤ, υποστηρίζει ότι ένας από τους κύριους λόγους για τους οποίους θα πρέπει κανείς να είναι αισιόδοξος είναι η αυξανόμενη χρήση της τεχνολογίας στην εκπαίδευση.
5) O Καθηγητής Νευροψυχολογίας Σάμιουελ Μπαρόντες στο Πανεπιστήμιο Καλλιφόρνιας πιστεύει ότι σύντομα πρόκειται να βρεθεί το γονίδιο της ψυχικής ασθένειας και να προταθούν αποτελεσματικές θεραπείες.
6) Ο Χάουαρντ Γκάρτνερ, καθηγητής Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου του Χάρβαρντ αισιοδοξεί, υποστηρίζοντας ότι πλησιάζει η μέρα που η επιστήμη θα είναι σε θέση να κάνει έγκαιρη διάγνωση των δυσκολιών μάθησης και να τις θεραπεύει.
7) Ο Λεό Τσαλούπα, καθηγητής νευροβιολογίας του Πανεπιστημίου Καλιφόρνιας, βλέπει την αισιοδοξία στο γεγονός ότι μπορεί να υπάρξει ζωή υγιής και παραγωγική και μετά τα 100.
8) Ο Ντάνιελ Ντένετ, συγγραφέας και καθηγητής Φιλοσοφίας του Ταφτς, αισιοδοξεί, πιστεύοντας ότι με την παγκόσμια διάδοση της Πληροφορικής θα εξαφανιστεί ο θρησκευτικός μυστικισμός και φανατισμός.
9) Ο Τζέραλντ Χόρτον, καθηγητής φυσικής του Χάρβαρντ, βλέπει ότι είναι κοντά το όραμα της ενοποίησης των επιστημών που ήταν ζητούμενο από την εποχή του Θαλή του Μιλήσιου. Η ανακάλυψη της δομής του γονιδιώματος έφερε σε συνεργασία τη βιολογία, τη φυσική, τη χημεία, των μαθηματικών, αλλά και την πληροφορική.
10) Ο Αλούν Άντερσον, σύμβουλος έκδοσης του περιοδικού «New Scientist» αισιοδοξεί ότι μακροπρόθεσμα δεν θα αντιμετωπίσουμε ενεργειακό πρόβλημα. Ο ήλιος παράγει 7.000 φορές την ενέργεια που χρησιμοποιούμε όλοι οι άνθρωποι στη γη και θα μπορέσουμε να βρούμε τρόπους και έξυπνες ιδέες να πάρουμε απ’ τον ήλιο όσα χρειαζόμαστε.
11) Η οικονομία της γνώσης επιτρέπει την έξοδο από τη φτώχεια υποστηρίζει ο Χουάν Ενρίκες στέλεχος μεγάλης εταιρείας.
12) Ο Κιθ Ντέβλιν, καθηγητής Μαθηματικών στο Στάνφορντ υποστηρίζει ότι για πρώτη φορά από τότε που ο Ευκλείδης εισήγαγε την μαθηματική παιδεία, πριν 2.000 χρόνια, βρισκόμαστε στο σημείο να εξαλείψουμε τον μαθηματικό αναλφαβητισμό με τους τρισδιάστατους εικονικούς κόσμους που ανέπτυξε η βιομηχανία των βιντεοπαιγνίων.
13) Ο Στίβεν Πίνκερ, καθηγητής βιολογίας του Χάρβαρντ προβλέπει ότι ο άνθρωπος θα καταφέρει να μειώσει τη βία και ήδη έχουν γίνει βήματα από τους προηγούμενους αιώνες.
14) Ο Τζέφρεϊ Καρ διευθυντής σύνταξης του περιοδικού Economist υποστηρίζει ότι ο Μάλθους είχε άδικο να ισχυρίζεται ότι ο πληθυσμός αυξάνεται με γεωμετρική πρόοδο και οι πόροι που απαιτούνται με αριθμητική. Σήμερα έχουμε τα μέσα να αυξήσουμε την παραγωγή ενώ από την άλλη φαίνεται ότι η πληθυσμιακή αύξηση φρενάρεται.
15) Ο Στίβεν Στρόγκατς, καθηγητής εφαρμοσμένων μαθηματικών του Κόρνελ, αισιοδοξεί ότι είμαστε κοντά στο να κατανοήσουμε το λόγο ύπαρξης του ύπνου.
16) Τέλος ο Τζέφρεϊ Μίλερ, καθηγητής Βιολογίας του πανεπιστημίου Ν. Μεξικού, αισοδοξεί ότι οι άνθρωποι θα έχουν στο μέλλον το θάρρος να αντιμετωπίσουν πιο φιλοσοφημένα το θάνατο. Η κατάκτηση όλο και περισσότερης γνώσης προσφέρει ανακούφιση, λέει.
Το άρθρο είχε τα καλά του και τα ζαβά του! Ο συγγραφέας του πήρε γνώμες από επιστήμονες οι οποίοι από το χώρο τους άντλησαν αισιοδοξία. Ο γνωστός λ.χ. βιολόγος Ρίτσαρντ Ντόουκινγκ αισιοδοξεί ότι το όνειρο του Αϊνστάιν θα πραγματοποιηθεί με την εύρεση μιας εξίσωσης που θα ερμηνεύει τον κόσμο! Ακόμα κι αν ευρεθεί η εξίσωση αυτή (κούνια που μας κούναγε!) δεν θα αλλάξει τη μοίρα πολλών που ζουν στα δύσκολα. Οι μεταβλητές είναι πολλές και η εξίσωση μάλλον ούτε θα βρεθεί ούτε και θα λυθεί, δεν ερμηνεύεται ο πολύπλοκος κόσμος μας με τα μαθηματικά και μόνο. Αν έχουμε ελπίδα ότι η φυσική και η αστροφυσική προχωρούν, όλο και καινούρια προβλήματα αναφαίνονται, ενώ τα ζητήματα των κοινωνιών γίνονται ακόμα πιο δύσκολα και δισεπίλυτα. Δεν μπορούμε εύκολα να απαντήσουμε αν πάμε μπροστά ή πίσω, αν προχωρά η συνεννόηση των ανθρώπων και δεν θα έχουμε στο μέλλον καταστροφές και μεγάλους πολέμους γιατί μικρούς έχουμε και απ’ αυτούς προκύπτουν, όχι μικρά, αλλά μεγάλα προβλήματα, όπως η μετανάστευση που έκανε άνω κάτω την Ευρώπη. Το κείμενο το έδωσα για ευρύτερο προβληματισμό και κάθε γνώμη προκαλεί ερωτήματα, αντιγνωμίες και αμφισβητήσεις. Για κάθε άποψη θα μπορούσε να ειπωθούν πολλά και ν’ ανοίγουν νέα πεδία σκέψεων και πηγών όχι μόνο αισιοδοξίας αλλά και απαισιοδοξίας!
Για να φέρουμε όμως το θέμα στα πολύ κοντινά μας, στη ζωή μας εδώ, θα πρέπει να αναζητήσουμε ανθρώπινα μέτρα που να μας κάνουν αισιόδοξους, απλά για να καταφέρουμε να ζήσουμε και να πάρουμε όσο γίνεται πιο πολύ ήλιο των αλκυόνων. Συχνά οι δυσκολίες είναι μεγάλες, αλλά τόσο εξαρτάται η ζωή μας από τη ζωή των άλλων, που δεν στέκει να αποθαρρυνθούμε, ούτε και να το βάλουμε κάτω με το πένθος και την απώλεια ή άλλα δεινά που παραμονεύουν.
Χρίστος Γεωργούσης
