Αυτοδιοίκηση και ανεξαρτησία (1)

Του Χρίστου Γεωργούση

Μπορεί να υπάρξουν ανεξάρτητοι δήμαρχοι; Ιδού ένα ερώτημα δύσκολο. Δεν τελειώνουμε με ένα Ναι ή με ένα Όχι. Να δούμε πρώτα την έννοια της ανεξαρτησίας. Ο δήμαρχος μπορεί να ψηφίζει το (α) ή το (β) ή το (γ) κόμμα η να είναι χωρίς κομματική προτίμηση ή να είναι ανεμόμυλος. Πότε εδώ και πότε εκεί.

Αν είναι χωρίς κομματική προτίμηση ή ανεμόμυλος μπορεί να ισχυριστεί ότι θα πολιτευτεί ως ανεξάρτητος. Αυτό δεν σημαίνει ότι θα το τηρήσει στη διάρκεια της θητείας του γιατί οι πιέσεις είναι πολλές και τα κόμματα πάντα κοιτάζουν να επωφεληθούν με τερτίπια και πονηριές και δοσίματα.

Αν έχει κομματική προτίμηση, μπορεί να προσκολληθεί στο κόμμα ζητώντας ανταλλάγματα για το δήμο του ή να μην λογαριάσει τις πολιτικές πιέσεις από εδώ και από εκεί, πράγμα δύσκολο γιατί θα τον φέρει σε δυσχερή θέση στην άσκηση της ευθύνης του.

Ανεξαρτησία λοιπόν απόλυτη δεν μπορεί να υπάρξει καθώς τα κόμματα έχουν σπείρει τον πολιτικό χώρο με δόντια δράκων και η πολιτική είναι ναρκοπέδιο.

Αλλά αυτό είναι άλλο θέμα από το να νομίζουμε ότι ο δήμαρχος πρέπει να δηλώνει αριστερός ή κεντρώος ή δεξιός ή κάτι άλλο. Ο δήμαρχος της Σερίφου συνελήφθη πριν από χρόνια ως τρομοκράτης, ενώ είχαμε σχηματίσει καλή ιδέα για την πολιτική του στη Σέριφο. Ένας κεντρώος δήμαρχος δεν σημαίνει ότι θα κάνει αυτό που του λέει ο Ανδρουλάκης, ένας αριστερός δεν θα κάνει αυτό που θέλει ο Κουτσούμπας κι ένας δεξιός δεν θα κάνει άγαλμα στο Μητσοτάκη. Μέχρι τώρα οι εκλογές ήταν επανάληψη των όσων γίνονται κεντρικά με τα κόμματα αλλά αυτή η πίεση σιγά σιγά αραίωσε, πήγαμε πιο μπροστά, έγινε σχετική πρόοδος, αν και τα κόμματα δεν διορθώνονται με τίποτα είναι όλα του Λένιν! Είμαστε σήμερα πιο μπροστά λιγάκι, πιο ανεξάρτητοι στην αυτοδιοίκηση.

Ας μην ξεχνούμε ότι δεν είναι μόνος του ο δήμαρχος, αλλά έχει και τους δημοτικούς συμβούλους. Δεν σημαίνει ότι επιλέγοντας λογικές των κομματικών του προτιμήσεών του θα έχει πάντα τη στήριξη των συμβούλων. Στα δημοτικά συμβούλια συμμετέχουν άνθρωποι όλων των παρατάξεων και ανένταχτοι. Κάθε υποψήφιος δήμαρχος επιλέγει ανθρώπους όλων των τάσεων. Αυτό είναι ένα κέρδος σχετικής ανεξαρτησίας. Δεν επιζητείται πια να είναι «καθαρό» το κάθε ψηφοδέλτιο όπως πριν χρόνια.

Όταν ένας υποψήφιος δήμαρχος λέει ότι θα είναι ανεξάρτητος πρέπει να δούμε αν μπορεί να το καταφέρει και πόσο. Δεν είναι ορθό να του λέμε «είσαι με το κόμμα Α, θα κάνεις πολιτική δημοτική που συμφέρει το κόμμα αυτό». Εξαρτάται από το ταλέντο του και την αγωνιστική του διάθεση κατά πόσο θα υπηρετήσει τα συμφέροντα του Δήμου και των πολιτών και όχι αυτά του κόμματος. Το περιβάλλον, το νερό, τα απορρίμματα, το κυκλοφοριακό, οι παραλίες, ο πολιτισμός και τα άλλα συναφή προβλήματα του κάθε Δήμου επιδέχονται λογικές λύσεων που ξεπερνούν τον κομματισμό. Ο κάθε Δήμος δεν κάνει εξωτερική πολιτική, δεν παίρνει αποφάσεις για την εθνική άμυνα και τους εξοπλισμούς, δεν καταρτίζει τον οικονομικό προϋπολογισμό της χώρας. Κάποτε θέλαμε το Δημοτικό Συμβούλιο να προτείνει ψηφίσματα για θέματα που δεν ήταν της αρμοδιότητάς του κι αυτό το θεωρούσαμε προοδευτικό! Κανένα πρόβλημα αν ήταν όλοι οι σύμβουλοι σύμφωνοι. Μια άποψη θα ήταν των εκλεγμένων της αυτοδιοίκησης αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι θα ασχολιόταν με τα θέματα αυτά ως προκεχωρημένο φυλάκιο της κυβέρνησης ή της αντιπολίτευσης. Αυτό δεν αποτελεί σωστή λειτουργία του Δήμου κι εδώ υπεισέρχεται ο κομματισμός.

Τα τοπικά προβλήματα πιέζουν τόσο που υποχωρεί θέλοντας και μη ο κομματισμός. Από την άλλη πρόκειται και για ένα πολύ ενδιαφέρον πείραμα, πόσο μπορεί να προχωρήσουμε το αλφαβητάριο της πολιτικής, πώς μπορεί να περάσουμε τις συμπληγάδες, πόσο να κάνουμε την πολιτική ξεχωριστή και ενδιαφέρουσα ασχολία.

Επιμένω στο ότι ακόμα και αν δεν είναι τόσο ανεξάρτητη η αυτοδιοίκηση, όσο την θέλουμε, πρέπει να πιέζουμε προς την κατεύθυνση αυτή, ώστε να προχωρήσουμε την πολιτική σε ενδιαφέροντες δρόμους. Να πάμε πιο πέρα την παραταξιακή λογική με την οποία ανατραφήκαμε. Να μην ζητούμε πιστοποιητικά φρονημάτων από τους υποψήφιους, δημάρχους και συμβούλους, αλλά ευφυΐα, ανιδιοτέλεια και τιμιότητα πρώτα.

Η Μελόνι στην Ιταλία με τα μελόνια της και τον έρωτα στο Μουσολίνι δεν θα πολιτευτεί ως φύρερ, καθώς τα προβλήματα πιέζουν σε λογικότερες πολιτικές και ήδη συμβουλεύεται τον Ντράγκι, τον ωραίο αυτόν τύπο.

(Συνεχίζεται)