ΟΗΕ \ UNDP: Πτώση σε προσδόκιμο ζωής, εκπαίδευση και βιοτικό επίπεδο

“Αντιμέτωπος με μια πρωτόγνωρη σειρά κρίσεων, κυρίως αυτή της πανδημίας covid-19, ο κόσμος πήγε πέντε χρόνια πίσω σε ό,τι αφορά την ανθρώπινη ανάπτυξη, προκαλώντας γενική «δυσπιστία» και «αγανάκτηση»”: αυτά αναφέρει ως προειδοποίηση ο ΟΗΕ σε έκθεσή του (Πρόγραμμα Ανάπτυξης ‑UNDP) που δημοσιεύθηκε αυτές τις μέρες.

Μεταξύ άλλων πάντως αναφέρονται πως: 

• Για πρώτη φορά από τη δημιουργία του πριν από περισσότερα από 30 χρόνια, ο δείκτης ανθρώπινης ανάπτυξης ‑που λαμβάνει υπόψη του το προσδόκιμο ζωής, την εκπαίδευση και το βιοτικό επίπεδο—παρουσίασε μείωση δύο συνεχόμενα χρόνια, το 2020 και το 2021 «Αυτό σημαίνει ότι πεθαίνουμε νωρίτερα, είμαστε λιγότερο μορφωμένοι και τα εισοδήματά μας μειώνονται», εξήγησε ο επικεφαλής του UNDP Αχίμ Στάινερ.
• «Με τις τρεις αυτές παραμέτρους μπορεί κάποιος να σχηματίσει μια εικόνα για τον λόγο για τον οποίο οι άνθρωποι αρχίζουν να νιώθουν απελπισμένοι, αγανακτισμένοι, ανήσυχοι για το μέλλον».
• Την ώρα που ο δείκτης αυτός αυξανόταν συνεχώς επί δεκαετίες, το 2021 μειώθηκε στο επίπεδο του 2016, «σβήνοντας» χρόνια προόδου. Κύρια αιτία η covid, αλλά και οι κλιματικές καταστροφές που αυξάνονται και οι κρίσεις που διαδέχονται η μία την άλλη χωρίς να δίνουν περιθώριο στους λαούς να ανακάμψουν. «Έχουμε ζήσει καταστροφές και στο παρελθόν, υπήρχαν συγκρούσεις και στο παρελθόν, αλλά η συσσώρευση όλων αυτών με τα οποία είμαστε αντιμέτωποι τώρα αποτελεί ένα μεγάλο πισωγύρισμα για την ανάπτυξη της ανθρωπότητας», υπογραμμίζεται.
• Το πισωγύρισμα αυτό αφορά περισσότερο από το 90% των χωρών, αν και υπάρχουν διαφοροποιήσεις. Σε καλύτερη θέση βρίσκονται η Ελβετία, η Νορβηγία και η Ισλανδία, ενώ στις τελευταίες θέσεις του καταλόγου το Νότιο Σουδάν, το Τσαντ και ο Νίγηρας.
• Και την ώρα που κάποιες χώρες έχουν αρχίσει να συνέρχονται από τις επιπτώσεις της πανδημίας, πολλές άλλες στη Λατινική Αμερική, την υποσαχάρια Αφρική, τη νότια Ασία ή την Καραϊβική δεν είχαν τον χρόνο να ανακάμψουν προτού πληγούν από μια νέα κρίση: τον πόλεμο στην Ουκρανία.

“Ζοφερές προοπτικές”

• Τεράστιες επιπτώσεις στην ενεργειακή και διατροφική ασφάλεια.. «αναμφίβολα οι προοπτικές για το 2022 είναι ζοφερές», εκτιμάται και επίσης
• Η μείωση του δείκτη ανθρώπινης ανάπτυξης οφείλεται κυρίως στη μείωση του προσδόκιμου ζωής κατά περισσότερο από ενάμιση χρόνο από το 2019 ως το 2021 (71,4 χρόνια το 2021 έναντι 73 το 2019).
• «Παρά τη σημαντική ανάκαμψη της οικονομίας το 2021 το προσδόκιμο ζωής εξακολουθεί να μειώνεται», σημείωσε ο συντάκτης της έκθεσης Πέδρο Κονσεϊσάο στη διάρκεια συνέντευξης Τύπου, χαρακτηρίζοντας την τάση αυτή «πρωτόγνωρο σοκ».
• Στις ΗΠΑ παρατηρείται μείωση κατά δύο ετών του προσδόκιμου ζωής, σε άλλες χώρες η μείωση είναι ακόμη μεγαλύτερη.

Ζούμε σε έναν κόσμο ανησυχίας. H συνεχιζόμενη πανδημία Covid-19, η οποία έχει οδηγήσει σε ανατροπές στην ανθρώπινη ανάπτυξη σχεδόν σε κάθε χώρα και συνεχίζει το spin off με απρόβλεπτες παραλλαγές. Οι πόλεμοι στην Ουκρανία και αλλού, προκαλούν περισσότερο ανθρώπινο πόνο εν μέσω μιας μετατόπισης στη γεωπολιτική τάξη και τεταμένο πολυμερές σύστημα.

Ρεκόρ θερμοκρασίες, πυρκαγιές και καταιγίδες, το καθένα απ’ αυτά κουδούνι συναγερμού από πλανητικά συστήματα όλο και πιο έξω από το ανθρώπινο μυαλό –στα όρια της τρέλας.

Οι οξείες κρίσεις δίνουν τη θέση τους σε χρόνιες, πολυεπίπεδες, αλληλεπιδρώντας αβεβαιότητες σε παγκόσμια κλίμακα, μια εικόνα \ κάδρο αβέβαιων καιρών και άστατων ζωών.

Η αβεβαιότητα δεν είναι καινούργια. Οι άνθρωποι ανησυχούν εδώ και καιρό για τις πληγές τους και την επιδημία, τη βία και τον πόλεμο, τις πλημμύρες και ξηρασίες. Μερικές κοινωνίες έχουν πέσει στα γόνατά τους δίπλα μας (σσ. κλαυσίγελος). Τουλάχιστον υπήρξαν και όσοι έχουν αγκαλιάσει τις αναδυόμενες, ανησυχητικές πραγματικότητες βρίσκοντας έξυπνους τρόπους να ευδοκιμήσουν. Δεν υπάρχουν αναπόφευκτα, μόνο οι δύσκολοι άγνωστοι Χ των οποίων η καλύτερη απάντηση είναι ο διπλασιασμός \ πολλαπλασιασμός της ανθρώπινης ανάπτυξης για να απελευθερώσει τις δημιουργικές και συνεργατικές ικανότητες που είναι ουσιαστικά τόσο ανθρώπινες…

Νέα επίπεδα αβεβαιοτήτων αλληλεπιδρούν για να δημιουργήσουν νέα είδη αβεβαιότητας- ένα νέο σύμπλεγμα αβεβαιότητας– που ποτέ δεν είδαμε φαίνεται στην ανθρώπινη ιστορία (βλ εικόνα 1).

Επιπρόσθετα στην καθημερινή αβεβαιότητα που αντιμετωπίζουν οι άνθρωποι προ αμνημονεύτων χρόνων, τώρα πλοηγούμαστε σε αχαρτογράφητοι νερά, που αλιεύονται σε τρία πτητικά διασταυρούμενα ρεύματα:

• Η επικίνδυνη πλανητική αλλαγή του “Ανθρωπόκαινου” (Anthropocene)

• Η επιδίωξη σαρωτικών κοινωνικών μετασχηματισμών στο ίδιο επίπεδο με τη Βιομηχανική Επανάσταση.

• Οι ιδιοτροπίες και οι αμφιταλαντεύσεις των πολωμένων κοινωνιών.

Η πλοήγηση σε αυτό το νέο σύμπλεγμα αβεβαιότητας παρεμποδίζεται από στερήσεις και ανισότητες στην ανθρώπινη ανάπτυξη που επιμένουν. Η τελευταία 10ετία τοποθέτησε τελικά την ανισότητα κάτω από τα φώτα της δημοσιότητας, αλλά λιγότερο φωτισμένοι ήταν οι τρόποι που συμβάλλουν οι ανισότητες και η αβεβαιότητα στην ανασφάλεια και το αντίστροφο. Η παραλλαγή σε ευκαιρίες και αποτελέσματα μεταξύ και εντός των εθνών καθρεφτίζεται από-και αλληλεπιδράσεις με αστάθεια, που βιώνουν οι άνθρωποι περιπλέκοντας στη ζωή τους.

Το θέμα είναι μια γεωπολιτική τάξη σε ροή, ένα πολυμερές σύστημα σχεδιασμένο για άμεσες (μεταπολεμικές), όχι μετά τη χιλιετία, προκλήσεις που τρίζουν κάτω από το βάρος των ωμών εθνικών συμφερόντων.

κλπ

Η έκθεση παρουσιάζει έναν κόσμο και τους πολίτες «αναστατωμένους» από τις κρίσεις που συσσωρεύονται και από την «αβεβαιότητα» που προκαλούν αυτές.«Οι άνθρωποι έχουν χάσει την εμπιστοσύνη τους», σημειώνεται φοβούμενος ότι όλη αυτή «η αγανάκτηση» θα οδηγήσει κάποιους σε ακραίες οδούς και τη βία.

«Δεν μπορούμε να συνεχίσουμε με τους κανόνες του παιχνιδιού του προηγούμενου αιώνα, που βασίζονταν στην οικονομική ανάπτυξη».

«Η αλλαγή που έχουμε ανάγκη απαιτεί νέους δείκτες: μείωση της χρήσης του άνθρακα, λιγότερες ανισότητες, περισσότερη βιωσιμότητα …».

Και το κλου

Η έκθεση προτείνει η παγκόσμια κοινότητα να επικεντρωθεί σε τρεις άξονες: επενδύσεις, κυρίως στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και στην προετοιμασία για μελλοντικές πανδημίες, εγγυήσεις για την απορρόφηση των σοκ και καινοτομίες για την ενίσχυση των ικανοτήτων αντιμετώπισης μελλοντικών κρίσεων.

Το UNDP ζητεί επίσης να μην συνεχιστεί η τρέχουσα τάση μείωσης της αναπτυξιακής βοήθειας προς τις πιο ευάλωτες χώρες (sic)!!

Πηγή: Ατέχνως